Ik raak met vrienden aan de praat over het woord ‘ereschuld’. Wat is dat eigenlijk, wat wordt daarmee bedoeld? Eerst maar even vragen aan de van Dale: ereschuld is een schuld die je juridisch niet, maar moreel wel verplicht bent om te voldoen. Het is dus een schuld die je niet kunt afdwingen, hij is niet opeisbaar. Maar het is moreel wel netjes om de schuld in te lossen.

Het woord ‘ereschuld’ neemt een grote plek in in het eindrapport van de enquêtecommissie gaswinning. Dat is terecht want aan moraal heeft het jarenlang ontbroken, het gas is willens en wetens boven de Groningers gesteld in plaats van andersom.

Wij, drie Groningers, vragen ons af wanneer voor ons de ereschuld ingelost zou zijn. We staan er niet allemaal gelijk in, maar over één ding zijn we het eens: het begint voor ons bij oprechte, gemeende, berouwvolle excuses. Uitgesproken namens de politiek bij monde van Vijlbrief (absoluut niet Rutte!). Eén van ons wil ook een persoonlijke excuusbrief (‘we hebben u in de steek gelaten’) ontvangen van de burgemeester van Eemsdelta, de zwaarst getroffen gemeente.

Daarna moeten vanzelfsprekend alle aanbevelingen van de enquêtecommissie uitgevoerd worden, of die nou onder ereschuld vallen of niet. Over dat laatste valt trouwens nog wel wat te zeggen. Een andere keer.

Tenslotte: wie bepaalt of de ereschuld is ingelost? Dat zijn wij, de Groningers die gedupeerd zijn door de gaswinning. Er zal dus op een gegeven moment aan ieder van ons gevraagd moeten worden: is voor jou de ereschuld zo ingelost? Zo nee, wat is daar nog meer voor nodig?