Dierbaar kerkje

’s Winters staat ons kerkje in het licht. Dat verdient het ook, want het is één van de mooiste middeleeuwse kerkjes van Groningen. Het staat bovenop de wierde, met aan zijn voeten de ijsbaan. Het licht weerspiegelt de kerk en de kerstboom in het bevroren water. Links is nog net de contour van de schuilhut te zien, waar verkleumde schaatsers zich op kunnen warmen. Zelfs aan een wc-tje is gedacht.

eigen foto

Er wordt goed voor het kerkje gezorgd. Zowel door de dorpsbewoners als door de Stichting Groninger Kerken. Maar het kerkje is ook kwetsbaar en lijdt onder de honderden aardbevingen die het al meegemaakt heeft. Ook al wordt de schade elke keer hersteld, toch hou ik elke keer mijn hart vast als er weer een zware beving door het dorp trekt. Zal de kerk het houden? Zijn er geen mensen binnen? Scheurt de toren niet los van het schip?

Tot nu toe gaat het goed. Maar ik vrees de dag dat ik alleen nog deze foto heb als herinnering aan één van de mooiste middeleeuwse kerkjes van Groningen.

Wopke en Hugo

Ik ben van mezelf vrij sensitief. Althans, dat dacht ik tot ik vanochtend las dat er gisteravond een aardbeving van 2.3 Richter is geweest op 10 kilometer van mijn huis. Normaal gesproken ontgaat mij geen enkele beving, maar deze toch best pittige is helemaal aan me voorbijgegaan. Niets gehoord, niets gevoeld. Hoe kan dat nou?

Ben ik beursgebeukt door de 200 aardbevingen die ik wél hoorde en voelde. Ben ik veranderd in een zombie die door niets meer te raken is, glijdt elke aardbeving van me af als leugens van een zekere premier. Of ben ik in handen gevallen van Wopke en Hugo die mij stiekem gedesensibiliseerd hebben?

Waar het ook door komt, ik ben er niet blij mee. Ik voel en hoor de bevingen liever, dat geeft me een veiliger gevoel dan aan de goden overgeleverd te zijn. Want dat laatste zijn we hier in Groningen al veel te vaak en veel te lang.

Aardbevingsbeleefcentrum?

In Groningen wordt al volop over de toekomst nagedacht. Onder de noemer ‘Toukomst’ hebben bewoners ideeën aangedragen om het ‘wonen, leven en werken in onze provincie te verbeteren’. Een van de plannen die uitgevoerd gaan worden is een ‘Aardbevingsbeleefcentrum’ dat gecombineerd gaat worden met een openluchttheater: De Barst. U denkt misschien: dit is een grap, maar ik verzeker u dat dit bittere ernst is. Er is een jaar lang over nagedacht en vergaderd door het Toukomstpanel.

beeld: Advies Toukomstpanel

In Groningen beleven we al tientallen jaren aardbevingen. We zijn hét kenniscentrum op dit gebied. Eergisteren beleefden we in Loppersum nog een beving van 1.9 Richter. En er volgen er dit jaar en de komende jaren nog meer. Want de gaswinning stopt wel, maar de grond blijft nog jaren beven.

Daarom is het nog veel te vroeg om een ‘Aardbevingsbeleefcentrum’ te bouwen. Wacht eerst tot de bodem tot rust is gekomen, alle huizen schadevrij en/of versterkt zijn en iedereen gecompenseerd is voor het doorstane leed. En wacht tot ook de bewoners tot rust gekomen zijn. En stel dan de vraag: is er echt behoefte aan zo’n centrum of hebben we al genoeg aardbevingen beleefd?

Niets bijzonders

Drie maanden lang heb ik mijn mond gehouden. Tot vandaag. Vanochtend hoorde ik in huis een deur dichtslaan. Raar, er was nog niemand op, behalve ikzelf. Spoken in huis of…? Jawel, de zoveelste aardbeving, de zoveelste fact of life. Ik schrik er inmiddels niet meer van, behalve als mijn huis kraakt en piept, dan wel. Maar vandaag was het ‘alleen’ het geluid van een dichtslaande deur. Niets bijzonders.

hinged-doors-2770571_1920En toch zit ik nu weer te schrijven, heeft in mij zich iets geroerd. De woorden zijn uit hun schuilplaats te voorschijn gekomen, er moet weer wat gezegd worden. Over hoe ik mijn best doe òm de aardbevingen heen te leven, over hoe ik probeer mezelf met leuke dingen af te leiden van de Groningse realiteit. Over hoe die realiteit zich gewoon aan blijft dienen als, ja inderdaad, een fact of life.

Aardbevingen nemen vele vermommingen aan. Soms de vorm van een onweersklap, een langsrijdende vrachtwagen of een dichtslaande deur. Alledaagse geluiden die bij het leven horen. Behalve in Groningen waar het alledaagse gevormd wordt door het meest onalledaagse dat er is: aardbevingen.

Vandaag lukt het me niet mezelf af te leiden. Ook dat is niets bijzonders.

’t Het nog nooit zo donker west

Dit blog schreef ik een jaar geleden op de vijfde verjaardag van de aardbeving in Huizinge. We zijn een jaar en vele aardbevingen verder. Het is nog steeds pikkedonker in Groningen.

Vijf jaar geleden, 16 augustus 2012, is het licht uitgegaan in Groningen. Sindsdien is het donker, pikkedonker. Op de tast zoeken we onze weg in huizen die langzaam inzakken. Elke deur die we openen leidt naar een blinde muur, er is nergens meer een uitgang te vinden. We zitten gevangen in de klauwen van bloedbroeders NAM & Rijksoverheid.

Vijf jaar geleden, 16 augustus 2012, vond in het Groningse dorpje Huizinge de ‘Grote Klap’ plaats. Bám, een aardbeving van 3.6 op de schaal van Richter. Zo’n goeie hadden we nog niet gehad. Het was het begin van een tsunami van aardbevingen, bodemverzakkingen, onderzoeken, protocollen, schademeldingen en vooral schadeafwijzingen.

hand-2593743_1280Vandaag, 16 augustus 2017, kijk ik terug op vijf donkere jaren en vrees ik de jaren die komen gaan. Ik ben ervan overtuigd dat, als er niet ingegrepen wordt, het Groningse aardgas tot de laatste druppel opgepompt gaat worden. Koste wat het ons, bewoners van het ooit-prachtige Groningen, kost. Dankzij de bloedbroeders die geen maat weten te houden, staat er ook geen maat op de vernieling van onze levens en onze toekomst. We zijn vogelvrij.

Ben ik te pessimistisch? Ik ben bang van niet. Want de NAM gaat pas op afstand nádat ze een nieuw schadeprotocol gemaakt hebben, niet ervóór. En binnenkort start het zoveelste onderzoek naar de impact van aardbevingen op ons woonplezier. Een grap? Nee, was het maar zo, dan hadden we hier tenminste nog wat te lachen.

’t Het nog nooit, nog nooit zo donker west
Of ’t wer altied wel weer licht

zingt onze Groningse bard Ede Staal. Ik hoop dat het geen vijf jaar meer hoeft te duren voor het weer licht wordt.

Meer lezen:
Stop de mijnbouwwet die Groningen monddood maakt, teken hier de petitie
Schadeafhandeling loopt vast
Groningen ziet weinig in plan van Wiebes voor afhandeling van aardbevingsschade
Versterking huizen in Groningen op losse schroeven
Zware aardbeving in Zeerijp, 8 januari 2018
Goos de Boer: Vijf jaar na de klap Huizinge: waar gaat het
mis?
Johan de Veer in DvhN: De schok die al vijf jaar duurt
Milo van Bokkum in NRC: De dreun in Groningen waarvan het land wakker werd