Wie draaide in 2013 de gaskraan zo ver open?

Ik ben erbij, als in januari 2014 het gemeentehuis in Loppersum wordt bestormd. Minister Kamp praat de bestuurders bij over de hoogte van de gaswinning, terwijl buiten zich een paar honderd Groningers hebben verzameld. Plus een handje vol tractoren. De sfeer is gemoedelijk, mensen groeten elkaar: “Hé, jij ook hier? Wat fijn”. Er wordt geroepen, gefloten en een enkele durfal gooit een ei tegen de ramen. De eierstruif druipt tergend langzaam naar beneden. Er staan dranghekken en er is ME aanwezig. Je weet het maar nooit met boze Groningers, moet iemand gedacht hebben.

beeld ANP

We staan daar omdat na de aardbeving in augustus 2012 in Huizinge van 3.6 Richter, Minister Kamp het jaar erna extra veel gas heeft laten oppompen. Dit tegen het nadrukkelijke advies in van het Staatstoezicht op de Mijnen: te onveilig voor de bewoners. Kamp trekt zich er niets van aan, de aandeelhouders van Shell en ExxonMobil tevreden houden vindt hij belangrijker. En het spekken van de Staatskas natuurlijk.

Ik woon nog niet zolang in Loppersum en het heeft even geduurd voor ik door heb in wat voor wespennest ik terechtgekomen ben. De aardbeving in Huizinge is mijn ‘wake-up call’. De demonstratie bij het gemeentehuis mijn eerste activistische daad. Iedereen staat keurig achter de dranghekken, tot een paar mensen zich niet meer in kunnen houden, de dranghekken omgooien en dichterbij het gemeentehuis gaan staan. Veel mensen, ik ook, lopen met ze mee.

De reactie van de ME is schokkend. Alsof ze erop gewacht hebben, beginnen ze op de voorste mensen in te slaan. De sfeer verandert, mensen protesteren luid tegen het geweld, anderen bonken op de ramen. Daar blijft het bij. ’s Avonds zie ik in het journaal beelden van de demonstratie. Gefilmd vanuit het gemeentehuis ziet het er veel dreigender uit dan het in werkelijkheid was. Ja, we waren boos op Kamp, maar niemand was uit op geweld. Er heerste een ontspannen sfeer en ja, sommigen waren wat balloriger dan anderen.

Ik heb jarenlang niet meer aan deze demonstratie gedacht, tot ik de podcast ‘Gronings gas, gewonnen of verloren?’ beluisterde. De derde aflevering gaat over de vraag: 2013: wie draaide de gaskraan zo ver open? Een vraag waar we in januari 2014 geen antwoord op kregen (Kamp durfde niet naar buiten te komen) en alle jaren daarna ook niet. Op 27 juni starten eindelijk de openbare verhoren door de Parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen. Eén van de doelen van de enquêtecommissie is om deze vraag beantwoord te krijgen. Henk Kamp moet op het matje komen.
Ik zal gekluisterd zitten aan het televisiescherm. Met een ei in mijn hand.

Handjeklap tussen de olies en minister Kamp

Het is dit jaar tien jaar geleden dat de zwaarste aardbeving tot nu toe plaatsvond. In Huizinge met een kracht van 3.6 op de schaal van Richter, op 16 augustus 2012 om precies te zijn. Het is dit jaar negen jaar geleden dat de gaswinning fors verhoogd werd. Ondanks het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) dit niet te doen, werd in 2013 53,8 miljard kuub aardgas opgepompt. De hoogste productie sinds 1981.

De verontwaardiging in Groningen was groot. Hoe kon minister Kamp dit goedkeuren, had hij dan helemaal niet door hoeveel risico hij hiermee nam. Hoe kon hij onze veiligheid zo in gevaar brengen door in plaats van minder méér te gaan winnen, daarmee de kans op nog zwaardere bevingen op de koop toe nemend.

We zijn er nooit achtergekomen, tot gisteren. Drie journalisten van de NRC zijn gaan graven en vonden geheime notulen. En wat blijkt: de topmannen van de oliemaatschappijen Shell en ExxonMobil hebben forse druk uitgeoefend op minister Kamp om zich niets aan te trekken van het SodM advies. Kamp boog voor de druk.

Ik moet eerlijk bekennen dat ik vrolijk werd van dit nieuws. Niet omdat het leuk nieuws is, maar omdat we een kijkje krijgen in de geheime krochten van de olies zoals we de oliemaatschappijen hier spottend noemen. En dat we nu bevestigt zien wat we hier altijd al dachten: dit zaakje stonk, hier werd gesjoemeld en gelogen, de waarheid geweld aan gedaan en onze regering werkte eraan mee.

Ik kijk reikhalzend uit naar de openbare verhoren van de Parlementaire Enquête Gaswinning die binnenkort van start gaan. Laat de koppen maar rollen.

Zie ook het artikel van de NOS: “Innige samenwerking tussen ministerie en NAM, blijkt uit geheime notulen”.

Ik zit al jaren op het vinkentouw

Dat zijn de woorden die bij me opkomen na alle rumoer over de kosten van de aardbevingsschade. De afhandeling van de schade blijkt negenmaal zoveel te kosten als het herstel ervan. De verontwaardiging hierover is groot, tot in de Randstad aan toe.

Een vinkentouw is een net om vinken te vangen. Op het vinkentouw zitten betekent: ongeduldig en gespannen zitten wachten om iets te kunnen doen. Ooit zat degene die de treklijn vasthield om het vangnet te sluiten ‘op het vinkentouw’. Die moest goed opletten en het moment bepalen om toe te slaan. Anders waren de vinken gevlogen.

Zo voel ik me ook, eigenlijk al jaren. Elke keer als er rumoer is rond de gaswinning en dat rumoer bereikt de Randstad veer ik op. Lees verder “Ik zit al jaren op het vinkentouw”