Aardbeving Wirdum 3.1 : was ik maar thuis geweest

Wakker worden in een B&B in Middelburg en dan ontdekken dat er een zware aardbeving is geweest in Wirdum, vlakbij het dorp waar ik woon. Als ik thuis was geweest was ik wakker geschrokken, had ik rechtop in bed gezeten met bonzend hart en was ik niet meer in slaap gevallen.

Maar nu, in het verre Zeeland, heb ik er niets van gemerkt. En toch ben ik van slag. Bijna net zo erg als wanneer ik hem wel gevoeld zou hebben. Want ik weet maar al te goed wat het met je doet, zo’n klap in de nacht. Het is een dreun waar je dagenlang van bij moet komen.

Sinds mijn huis in het voorjaar versterkt is, wordt me vaak gevraagd: voel je je nu veiliger? Mijn antwoord is dan: “Ik weet het niet, daarvoor moet ik eerst gevoeld hebben hoe mijn huis reageert op een zware aardbeving”.

Vannacht was er zo’n beving. Was ik nu maar thuis geweest.

Zo had het ook kunnen gaan

Stel nou dat op 16 augustus 2012, na de aardbeving in Huizinge van 3.6, de gaskraan gelijk was dichtgedraaid. Dat de volgende dag al het crisisherstelplan in werking was getreden en dat de busjes van de aannemers op 18 augustus waren gaan rijden. Alle boorlocaties definitief ontmanteld waren en volgestort met beton. En dat twee jaar later Groningen er weer picobello bij lag. Met dank aan het goed gevulde Groningergasfonds, waar de overheid sinds 1963 jaarlijks 10% van de aardgasbaten in stortte.

Dan zouden we vandaag een feestdag hebben. Net zoals de afgelopen jaren. Al konden die van 2020 en 2021 door corona helaas niet doorgaan. Maar vandaag zou het groots gevierd worden, het 10-jarig jubileum van het sluiten van de gaskraan. Met als eregast premier Mark Rutte, onder wiens bezielende leiding het helemaal goed gekomen is met Groningen.

Omdat in Nederland levenszekerheid voor leveringszekerheid gaat.

Aan de goden overgeleverd

Op dit moment zijn er geen ingrepen mogelijk om de bevingen te stoppen

Woorden van Theodor Kockelkoren van het Staatstoezicht op de Mijnen na de zware aardbeving in Garrelsweer deze week. Ik kan me niet herinneren dat hij eerder zo’n onthutsende uitspraak deed. Tot nu toe was er nog wel een ingreep mogelijk: aan de gaskraan draaien. Maar nu zegt Kockelkoren dat zelfs dat geen zin meer heeft. Door 60 jaar gaswinning zijn er zulke grote drukverschillen ontstaan dat het nog tientallen jaren kan duren voordat de druk weer overal gelijk is. Al die jaren blijft de bodem beven.

De impact van de laatste beving van 3.2 Richter was al groot, maar nu blijkt hij nog veel groter te zijn. Het is door menselijk handelen dat we hier in Groningen met aardbevingen opgescheept zitten. Willens en wetens is er nog jarenlang gas gepompt, ook al was duidelijk wat de gevolgen daarvan waren. De leveringszekerheid stond voorop (denk aan de arme bejaarden in Limburg, die volgens Rutte niet in de kou mochten komen te zitten), niet onze veiligheid.

Dat rücksichtslos door blijven pompen heeft dus nu tot gevolg dat we aan de goden overgeleverd zijn. Geen mens kan nog iets doen om de (zware…) aardbevingen die ons nog jarenlang te wachten staan, te voorkomen. Hoe moeten we met deze kennis leven? Wie raakt er niet van in paniek als je dit leest? Wanneer zakken onze gescheurde huizen krakend in elkaar? Wanneer zakken wij, getergde gedupeerden, uitgeput in elkaar?

En wie vangt ons dan op.

In paniek

Gisteren liet het SodM weten dat de aardbevingsdichtheid in Groningen te hoog is. Aardbevingsdichtheid is net zoiets als bevolkingsdichtheid, maar dan voor bevingen. Vanochtend vroeg om 1.46 uur deed de Groningse bodem er nog een schepje bovenop. Een zware klap in Garrelsweer, Richter 3.2.

Eerlijk gezegd heb ik geen zin meer om te vertellen hoe zo’n beving voelt. Ik heb daar genoeg over geschreven. Het enige wat ik erover kwijt wil is dat de hond er voor het eerst van in paniek raakte. Dat zegt genoeg.

De afgelopen weken kregen we in Groningen veel slecht nieuws:

  • vanwege de hoge gasprijzen moet de gaskraan ‘misschien’ weer open
  • een Groningse gedeputeerde heeft handjeklap gespeeld met minister Blok en is niet weggestuurd
  • de Nationale Ombudsman publiceerde een snoeihard rapport Verscheurd vertrouwen
  • de versterkingsoperatie van onze huizen is pas in 2028 klaar
  • vijf gaswinningsgedupeerden zaten voor piet snot aan de formatietafel
  • de nieuwe bestuurscultuur blijkt een wassen neus te zijn (vandaar dat snot)
  • Groningen is alwéér genoemd als locatie voor een kerncentrale
  • De klimaattop in Glasgow deed van blablabla.

Kijk, hier raak ík nou van in paniek.

Alles is goed gekomen

Mijn 92-jarige tante vraagt me: “Wat kan ik doen om te helpen zodat de gaswinning bij jullie stopt?” Elke keer als er een aardbeving is geweest belt zij of mijn oom. Deze week waren er vijf bevingen en raakte ze in paniek toen ze me niet gelijk kon bereiken. Ze was bang dat ik mijn eigen huis op mijn kop had gekregen.

Voor mij is leven met aardbevingen en alle shit die daaruit voorvloeit een ‘way of life’ geworden. Ik probeer er zo goed mogelijk mee te dealen, want ik heb mijn hart aan Groningen verpand. In goede en in slechte tijden. Maar waar ik níet tegen kan is dat mijn dierbare oom en tante, aan de andere kant van het land, zich zorgen over mij maken. Niet omdat het slecht met me gaat, maar omdat Vadertje Staat slecht met mij omgaat.

Dat ze op hun oude dag dagelijks het nieuws over Groningen volgen, in plaats van een goed boek te lezen (mijn tante) of de orchideeën te vertroetelen (mijn oom), snijdt me door mijn hart. Ik wil niet dat ze zich hier druk over hoeven maken. Ik wil zo graag tegen ze kunnen zeggen: ‘Maken jullie je geen zorgen, de gaswinning is gestopt en de aardbevingen ook, alle schades zijn hersteld en alle huizen versterkt. De rust is teruggekeerd, alles is goed gekomen’.

Ik ben bang dat ze dat niet meer mee zullen maken.