Hou op, hou op, hou op

Beste Regina Bouius,

Bij het lezen van de open brief die u, als nieuwe Nationaal Coördinator Groningen, aan de inwoners van het Groningse gasbevingsgebied heeft gestuurd, overviel mij een immens gevoel van déja-vu. Oh nee hè, niet weer meer van hetzelfde. Hoeveel van dit soort brieven vol beloftes heb ik al niet gehad, afkomstig van de NCG, het CVW, de NAM, de TCMG, de IMG of welke club dan ook: we gaan het beter doen, we gaan het sneller doen, we gaan het samen met u doen.

En hoeveel informatiebijeenkomsten over de versterkingsoperatie zijn er sinds Huizinge 3.6 wel niet geweest. Ik herinner me de hoopvolle zalen bij NCG-showman Hans Alders (2016) en de boze zalen bij de (13?) bijeenkomsten van de gemeente Loppersum (2018), waar een gebiedsmanager van de NCG gebakken lucht stond te verkopen. In beide gevallen gloedvolle betogen dat het goed zou komen, dat onze huizen in rap tempo veilig gemaakt zouden worden. En wat is daarvan terechtgekomen?

U sluit uw brief af met de woorden: ‘Achterom kijken heeft weinig zin’. Ik denk dat het verstandig is dat wél te doen. Met uw brief treedt u namelijk in de voetsporen van eerdere NCG’s, waarvan er geen één geleverd heeft wat hij beloofde. U borduurt gewoon voort op diezelfde loze beloftes: ‘We willen met u in gesprek en naar u luisteren. Daarom gaan we het gebied in om u te ontmoeten en van uw ervaringen te leren‘.

Hou op, hou op, hou op.

We hebben de afgelopen jaren al eindeloos verteld waar we tegenaan lopen en wat we willen: net zo veilig wonen als de rest van Nederland. Niet in 2028, maar nú.

Geen blij jaar

Het liefst zou ik dit jaar afsluiten met een heel blij blogje. Ons huis is versterkt, dat zou toch genoeg reden moeten zijn voor een feestje: een huis vol vrienden met de Kerst en een spetterend festijn om het nieuwe jaar mee te verwelkomen. Maar dat gaat niet gebeuren, geen zin, niet voor in de stemming.

cartoon: Andryi Petrenko

Belangrijkste reden: ik kan niet uit mijn bol gaan terwijl in Oekraïne mensen in de kou zitten, honger hebben en de Russische raketten dagelijks hun leven bedreigen. Terwijl miljoenen Oekraïners ontheemd zijn en zich afvragen of ze ooit nog naar huis terug kunnen.

Andere belangrijke reden: er zitten in Groningen nog veel te veel bewoners in de diepe ellende. Wonend in hun onveilige, gescheurde huizen of in krappe tijdelijke woningen. Niet wetend waar ze aan toe zijn, velen al jaren aan het lijntje gehouden. Wel wetend dat de uitkomst van de Parlementaire Enquête Gaswinning misschien koppen zal doen rollen, maar niets aan hun situatie zal verbeteren.

Laatste reden: het was privé een zwaar jaar.

Het liefst zou ik dit jaar afsluiten met een heel blij blogje. Maar het zit er gewoon niet in. Dit was geen blij jaar. Blije momenten, mooie ontmoetingen en dierbare vrienden om me heen, ja dat gelukkig wel. Maar ik denk dat ik pas echt weer blij kan zijn als de oorlog in Oekraïne voorbij is en iedereen in Groningen zich weer veilig voelt in zijn eigen huis.

Dierbaar kerkje

’s Winters staat ons kerkje in het licht. Dat verdient het ook, want het is één van de mooiste middeleeuwse kerkjes van Groningen. Het staat bovenop de wierde, met aan zijn voeten de ijsbaan. Het licht weerspiegelt de kerk en de kerstboom in het bevroren water. Links is nog net de contour van de schuilhut te zien, waar verkleumde schaatsers zich op kunnen warmen. Zelfs aan een wc-tje is gedacht.

eigen foto

Er wordt goed voor het kerkje gezorgd. Zowel door de dorpsbewoners als door de Stichting Groninger Kerken. Maar het kerkje is ook kwetsbaar en lijdt onder de honderden aardbevingen die het al meegemaakt heeft. Ook al wordt de schade elke keer hersteld, toch hou ik elke keer mijn hart vast als er weer een zware beving door het dorp trekt. Zal de kerk het houden? Zijn er geen mensen binnen? Scheurt de toren niet los van het schip?

Tot nu toe gaat het goed. Maar ik vrees de dag dat ik alleen nog deze foto heb als herinnering aan één van de mooiste middeleeuwse kerkjes van Groningen.

Heel bevend Groningen van het aardgas af?

Staatssecretaris Vijlbrief laat een proefballonnetje op. “Als we nu eens alle huizen in het bevingsgebied van het gas afhalen. Gratis en voor niets. Dan hebben we in één klap alle ellende die we de Groningers hebben aangedaan gecompenseerd”.

Ik moet bekennen, mijn hart maakte een huppeltje toen ik dit las. Ik ben wel gevoelig voor een positief gebaar na alle jaren van stress en onveiligheid die ik hier al heb meegemaakt. ‘Gas weg’ in plaats van ‘gas terug’ als nieuwe slogan van Groningen, dat lijkt me wel wat.

Maar hoe groot is de kans dat het ook echt gaat gebeuren. Proefballonnetjes hebben de neiging om na het oplaten meteen aan de eerste de beste boom te blijven haken. En daar een stille dood te sterven.

Ik voorzie heel wat obstakels. Het lukt nu al niet om alle onveilige woningen in 2028 versterkt te hebben, laat staan dat ze binnen die tijd ook nog aardgasvrij gemaakt kunnen worden. En hoe moet het met de monumentale boerderijen en woonhuizen waar Groningen vol mee staat. Die kunnen zonder ingrijpende maatregelen niet zomaar van het gas af. Wat blijft er dan over van ons cultureel erfgoed?

Ik ben bang dat dit proefballonnetje al geknapt is voor het de boom bereikt heeft. Hoe sympathiek het idee ook, het zal onze problemen eerder vergroten dan verkleinen. Tien jaar geleden was het misschien uitvoerbaar geweest, maar nu is het dat niet meer.

Schoenmaker blijf bij je leest

Regina Bouius is directeur van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG). Ze laat op twitter weten dat ze een mooi gesprek heeft gevoerd over de impact van gasbevingen op inwoners. Ik blijf haken aan het woord ‘mooi’. Want hoe kun je in vredesnaam een mooi gesprek voeren over de vernieling van Groningen.

Waar ik me ook over verbaas is het feit dat ze hier tijd voor heeft. Als directeur van de organisatie die verantwoordelijk is voor de versterking van onze huizen heeft ze toch andere prioriteiten lijkt me. Ze moet aan de bak en zorgen dat alle mensen die nog in onveilige huizen wonen geholpen worden. Daar ligt de taak van de NCG.

Kennelijk maakt ze zich zorgen over hoe het geschade vertrouwen van de inwoners hersteld kan worden. Dat siert haar, maar daar gaat zij niet over. Laat dat maar aan de mensen die daarvoor geleerd hebben (Tom Postmes en Nienke Busscher bijvoorbeeld). Zij moet zich beperken tot waar ze voor aangesteld is: vaart maken, de protocollen aan de kant gooien en de versterking zonder bureaucratisch ge-eikel uitvoeren. Dat is het enige steentje dat zij kan bijdragen aan het herstel van vertrouwen.